Elektrikli araç alırken nasıl şarj edeceğinizi, nerede şarj edeceğinizi ve maliyetlerinizi hesaplamalısınız. Aksi durumda şarj konusu her gün düşünmeniz gereken bir eziyete dönüşebilir!
Elektrikli araçlar ve şarj konusu fosil yakıtın alışılmış düzeninden çok farklı olduğundan, özellikle sıklıkla uzun menzil seyehat edenler için ya da park halinde iken şarj imkanı olmayanlar için bir probleme dönüşebiliyor. Park halinde iken şarjdan kastımız aracın ev ya da iş yerinde uzun süre beklediği durumlarda şarj imkanının olmasıdır.
Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki; en uygun maliyetli şarj evinizde ya da iş yerinizde bireysel şarj istasyonunuzla kendi enerji aboneliğiniz üzerinden şarj etmenizdir. Eğer evinizde ya da iş yerinizde şarj etme imkanınız yoksa şarj konusu sürekli düşünmeniz ve hesaplamanız gereken bir parametreye dönüşür.
Elektrikli Araç Alırken;
1- Aracınızın pil kapasitesi kaç KW?; Aracınızın pil kapasitesi aracınızın seyehat menzilini belirler. Fosil yakıtlarda olduğu gibi bir depo ile kaç km yol yapacağınızı, yani tam dolu pil ile şehir içi ve şehir dışında kaç km yapabileceğinize dikkat etmelisiniz.
2- Aracınızın üzerinde bulunan on-board charger(AC-DC Converter); Belki de en önemli parametrelerden biridir. Aracımızı ideal olarak AC şarj istasyonlarından şarj edeceğimizden, on-board charger aracımızın ne kadar sürede şarj olacağını ya da ne kadar hızlı şarj olacağını belirler.
Araçların üzerinde genellikle 7.4kw , 11kw , 22kw onboard-charger olur. Aracın piline şarj depolanırken DC'ye çevirilir, on-board charger istasyondan çekilen AC enerjiyi DC'ye çevirirken düzenler.
Örnek olarak Tesya ModelY üzerinde 11kw on-board charger ile gelmektedir. Yani pil kapasitesi 81 kwh olan aracı 22kwh bir AC şarj istasyonunda şarj edersek %0'dan %100 'e yaklaşık 8 saate dolduracatır. Şarj istasyonumuz 22kwh olsa bile araç üzerindeki on-board charger bunu 11kwh olarak sınırladırmaktadır. Aynı aracı 11kwh bir AC şarj istasyonu ile yine yaklaşık 8 saatte şarj edebiliriz.
İkinci örnek olarak Renault Zoe üzerinde 22kw on-board charger ile gelmektedir. Aracın pil kapasitesi ise 52kw 'tır. Bu aracı 22kwh bir AC şarj istasyonundan şarj etmek istersek yaklaşık 2,5 saate doldurabiliriz. 11kwh bir AC şarj istasyonundan ise yaklaşık 5 saat dolum süresi olacaktır.
Bu yazının konusu olmamakla beraber DC şarj hızını sınırlandıran faktörler genellikle şarj istasyonunun çıkış gücü ve aracın bataryasının maksimum şarj kabul etme kapasitesidir. Örnek olarak 120 kwh DC bir şarj istasyonundan şarj edebilirsiniz, fakat aracınız DC şarjı 80kwh ile sınırlıyorsa, saatte 80 kw güç depolayabilirsiniz.
3- Ev ya da işyerinizde Şarj imkanınız var mı?; Günlük hayatımızda en fazla zaman geçirdiğimiz yerler evimiz ve iş yerimizdir, akşam evimizde dinlenme uyku zamanımızda aracımız zaten park halinde olacağından bu sürede şarj etmek zaman açısından en verimlisi olacaktır. Aynı zamanda iş yerimizde de şarj etmek yine zaman açısından verimli olacaktır. İş yerlerinde enerji tarifeleri genelde ticari ya da sanayi tarifesi olduğundan iş yerinde şarj eve göre biraz daha maliyetli olabilir.
Ev ya da iş yerinde şarj etme imkanınız yoksa; dışarıda lisanslı AC ya da DC şarj istasyonlarını kullanmanız gerekir, bu durumda hem daha pahalı tarifelere katlanmanız gerekir hem de şarj süresi boyunca aracınızı beklemeniz gerekir. Lisanslı DC şarj istasyonları, hızlıdır, fakat evde mevcut konut tarifesinden yaklaşık 1kw 2,40 TL iken DC şarj istasyonları 7-10 TL arası kw başına enerji sağlar. AC lisanslı şarj tarifeleri daha uygun olsa da bu durumda da uzun bekleme sürelerine tahammül etmek gerekir.
4- Evinizdeki enerji aboneliğiniz yeterli mi?; Müstakil bir evde ikamet ediyorsanız enerji aboneliğinizin kapasitesi genelde apartma dairelerine göre daha yüksektir. Bu durumda mevcut aboneliğiniz üzerinden uygun bir bireysel şarj istasyonu ile aracınızı şarj edebilirsiniz. Fakat örnek olarak aboneliğiniz 2kwh; bu durumda 11 ya da 22kwh bir şarj istasyonu taksanız bile bu güçlere ulaşamayacağınızdan aracınız yavaş şarj olacaktır. Bu durumda Enerji Dağıtım Şirketine başvuru yaparak güç artırımı yapmalısınız. Tabi ki bu bağlı olduğunuz trafoda kapasite olup olmaması gibi faktörlere bağlıdır.
5- Apartman ya da Sitede İkamet Ediyorsanız!; Genellikle apartman dairesi, site, toplu konut gibi tesislerde, daire abonelik güçleri düşük olur. Bu sebeple EPDK, Enerji Dağıtım Şirketleri ve Site Yönetimleri bireysel istasyonlara izin vermemektedir. Abonelik kapasitesi yeterli bile araç sayısının artması ile, şebeke tesisatı ve kapasite bir süre sonra yetersiz hale gelecektir. Bu da tesiste güç yetersizliği ve başka bir çok proble ve arızaya neden olabilir. Siskom gibi lisanslı ortak kullanım istasyon işletmecisi firmalar ile sözleşme yaparak , site ya da tesisinize şarj istasyonu kurulumu yaptırıp, aynı zamanda site ortak giderleri için ek bir gelir sağlayabilirsiniz. Siskom, çözüm ortağı Lisanslı işletmeci aracılığı ile Türkiye'deki en uygun tarifeli AC şarj hizmetini sunmaktadır.
Elektrikli araçlar yeni bir konsept ve bugüne kadar öğrenmeye ihtiyaç duymadığımız bir çok teknik kavramı hayatımıza sokuyor. Elektrikli araçlar bugüne kadar son kullanıcının ilgi alanında olmayan yüksek kapasiteli Elektrik ve Depolama konularını bir gereklilik haline getiriyor. Siskom olarak müşterilerimiz ve Elektrikli Araç kullanıcılarını bilgilendirmeye devam edeceğiz.